Ooit startte Wim Claeys de boombals op, nu organiseert hij in de Gentse Vooruit maandelijks ‘De Grote Zangstonden’. En met een mooie bloemlezing uit het repertoire van de Gentse volkszanger Karel Waeri wil hij het protestlied in dialect weer op de kaart zetten.
PETER VANTYGHEM
Zou de fiere cultuurstad Gent Wim Claeys (41) geen job als stadszanger aanbieden? Nadat hij als lid van Ambrozijn de folkmuziek een schop vooruit gaf, en als uitvinder van de ‘boombals’ de jongeren weer leerde volksdansen, lijkt Claeys sinds kort een reïncarnatie van een 19de-eeuwse volkszanger. In het Gentse dialect. En met volle overtuiging.
In kunstencentrum Vooruit leidt hij elke laatste zondag van de maand ‘De Grote Zangstonden’, waar een vol café liederen zingt uit zijn zelf samengestelde liedboekGentse liedjes. Op de Gentse Feesten organiseert hij sinds vorig jaar het ‘Gents Nationaal Zangfeest’. En metDe zwanenzang van Karel Waeri, een cabaretproductie over volkszanger Karel Waeri (1842-1898), overtuigde hij publiek en kritiek dat de erfenis van die legendarische volkszanger vandaag nog kan aanspreken. De productie gaat volgend jaar, hopelijk, op tournee.
Claeys, een geboren Gentenaar, woont vlakbij het oude stadion van AAGent. ‘Ik mis die supporters op zondag’, mijmert hij. ‘De spionkop zong de hele match door. Waar vind je dat soort sociale cohesie vandaag nog? Ik heb destijds de boombals opgestart omdat ik zag dat de mensen wilden dansen. Zo voel ik nu dat ze willen zingen. Na nauwelijks vier keer zit de Vooruit al stampvol.’
U bent zelf pas onlangs beginnen zingen.
Is zo’n volkszanger vandaag nog mogelijk?
‘De vraag is of hij nog nodig is. In Waeri’s tijd was er nog geen radio, laat staan televisie. Zo’n volkszanger gaf commentaar op het nieuws van de dag, hé. Een van zijn liederen heette “De katholieke schoolpenning”, een commentaar op een betoging van de katholieken.’
‘Hij verkocht meteen ook zijn politieke ideeën, gaf raad, had zelfs lofdichten en schunnige liederen. Het was echt cabaret, denk ik. Dat heb je nu niet meer. Sowieso geven zangers nauwelijks nog maatschappijkritiek. We moeten zwijgen en muziek maken, heb ik wel eens gehoord.'(lacht)
En toch draaide zijn winkeltje bijzonder goed.
bijgehouden in agenda’s. Daaruit blijkt dat hij soms tot 35 frank verdiende met één weekend. Omgerekend is dat bijna 1.800 euro. Dat haal ik lang niet. Hij boerde goed, ja, maar bleef daar zeer discreet over. Hij wilde in de ogen van het publiek bescheiden blijven.’
Zijn die teksten vandaag nog relevant?
‘Dat komen luisteraars me de hele tijd toch vertellen. Die man zong tegen uitbuiting en je kan niet zeggen dat er vandaag geen uitbuiting meer is. Hij zong de waarheid en dat spreekt erg aan vandaag.’
Is dat de reden waarom u die liederen nu afstoft?
‘Het is ook een zoektocht naar een nieuwe invulling van een Gentse identiteit. Ik ken bijna geen leeftijdsgenoten die het Gentse dialect kunnen spreken. Wanneer je over identiteit praat, beland je trouwens meteen in politiek rechts vaarwater waar ik ver vanaf wil blijven. Rechtse politici gebruiken dergelijke dialectliedjes om de deur dicht te doen, terwijl ik ze net open wil zetten. Hoe kunnen alle inwoners van Gent, dus ook al die West-Vlamingen en Turken, zich cultureel één voelen vandaag? Voor mijn ouders en grootouders was iets als ‘de Gentse leute’ een begrip. Dat wil ik meenemen in “het Nieuwe Gent”.’
De cd ‘De zwanezang van Karel Waeri’ van Wim Claeys is uit op Wild Boar ( ¨¨¨¨è).
PETER VANTYGHEM
