GENTS ZANGER EN MUZIKANT MAAKT CABARATESKE THEATERVOORSTELLING
IJzer van Wim Claeys: pakkend en plezant
GENT – In IJzer vertelt Wim Claeys het onwaarschijnlijke verhaal van zijn grootvader Fons Van de Steene, die met zijn twee broers soldaat was in de loopgraven aan de IJzer. Claeys mengt op afgewogen manier grappen, tragiek, liedjes en beschrijvingen. Die soberheid brengt de oorlog op een originele manier dichtbij en brengt Fons tot leven.
Wim Claeys, vroeger vooral muzikant in het folkcircuit, maar intussen in Gent het best bekend als de man die graag Gentse liedjes zingt en propageert, maakt ook muziektheatervoorstellingen. Na ‘De zwanenzang van Karel Waerie’ schreef hij IJzer. Een voorstelling over de eerste wereldoorlog waarmee hij in het najaar en volgend jaar gaat toeren. Hij hangt het verhaal op aan dat van zijn grootvader Fons.
Links op de scène staat een oude foto waarop drie soldaten te zien zijn samen met hun ouders. Claeys vertelt dat die foto is genomen op 15 februari in Parijs, de enige dag van de oorlog dat ze elkaar hebben gezien. Hij hoorde de verhalen van zijn grootvader die in 1988 is overleden.
Claeys houdt het eenvoudig, met een foto, een tafeltje waarop een boekje en brieven liggen, een stoel en twee accordeons. Een kleintje dat de Duitsers in de oorlog gebruikten omdat het zo compact was.
Hij weet goed te doseren. Grappen wisselen af met vertellingen en beschrijvingen van het leven in de loopgraven, waar ratten of tranchee-konijnen een pest waren, maar vlooien en luizen nog meer.
Met sprekende details en weetjes, de beeldrijke soldatentaal en handige truukjes houdt hij de toeschouwers bij de les. De houten telefoon die Fons de hele oorlog meezeult wordt een verhaallijntje. Fons zal geen schot lossen, hij is telefonist, maar de miserie van de oorlog is er daarom niet minder voor. Het dagboek van Gust en de brieven van Edmond zijn andere draden. Met weinig woorden en de juiste beelden roept hij de gruwel van de loopgravenoorlog op. Mooi benadrukt hij hoe toevalligheden en misverstanden soms ongewilde en dramatische gevolgen kunnen hebben.
Hij maakt het niet te zwaar, door de humor en de in het Gents gezongen liedjes, onder meer een eigen lied op de melodie van ’t Vliegerke.
Wim Claeys is geen acteur en pretendeert dat ook niet zijn. Hij is een muzikant met verteltalent, die met zijn muziek zijn vertelling zuurstof en emotionele kracht geeft. In de pletwals van boeken en voorstellingen over de eerste wereldoorlog vertelt hij een origineel, bij wijlen pakkend verhaal.
